طالبان و خشونت، پیامدهای خشونت - صلح طلبان افغانستان

[ و چون خبر کشته شدن محمد پسر ابو بکر بدو رسید فرمود : ] اندوه ما بدو همچند شادمانى آنهاست ، جز که از آنان دشمنى کاست و از کنار ما دوستى برخاست . [نهج البلاغه]

صلح طلبان افغانستان

صفحه اصلی پیام‌رسان پست الکترونیک شناسنامه RSS Atom پارسی بلاگ پارسی یار

اوقات شرعی

طالبان و خشونت، پیامدهای خشونت

چرا برخی گروه‌های قبیله خاص، خشونت پیشه و برهم زننده نظم اجتماعی هستند؟

افغانستان کشوریست که مردم آن همواره قربانی خشونت بوده و انواع خشونت موجود در دنیا را به تنهایی، تجربه کرده و می‌کنند، بعد از پایان دوره استبداد و تمامیت خواهی حاکمیت فاشیستی و قبیله‌ای در سال 1357، تره‌کی با شعار "کور" "کالی" "دودی" ورکوم = خانه، لباس و نان می‌دهم پا به عرصه سیاسی کشور گذاشت و در عمر کوتاه حکومت خلقی‌ها، شاهد بیشترین جنایات ضد بشری بودیم و دیدیم که کور گور و کالی کفن شد.

پرچمی‌ها بعد از خلقی‌ها بر اریکه قدرت نشستند و روش آنان را در پیش گرفته و جنایت‌های بیشماری را مرتکب شدند، هرچند در آخرین روزهای عمر ننگین حاکمیت شان، شعار آشتی ملی داده و آزادی نسبی برای مردم فراهم ساخته و اقوام همیشه محروم کشور را نیز در قدرت سهیم ساختند.

با بسته شدن دوسیه سیاه خلق و پرچم، مجاهدین به پیروزی رسیدند، مردم امیدوار شدند که اینک ثمرات جهاد به بار نشسته و حکومت فراگیر، آزاد و همه جانبه، با ماهیت اسلام حقیقی به وجود آمده است، مردم با اشتیاق غیر قابل توصیف به استقبال مجاهدین شتافتند، آنان شب و روز در انتظار آمدن «وحدت» و «اتحادـ بودند که به آرزوی خود رسیدند!!!.

چند صباحی از ورود ظفرمندانه‌ی مجاهدین در کابل نگذشته بود که شیشه امید مردم شکست و جنگ‌های داخلی مجاهدین شروع شد و کابل را به ویرانه تبدیل ساخت. آنان در جنایت، گوی سبقت را از کمونیست‌های خلق و پرچم ربودند، چون از کمونیست‌ها انتظار جنایت و وحشی‌گری می‌رفت و از مجاهدین نه! مجاهدین که برای نجات کشور از چنگال روس‌ها تلاش‌های فراوان نموده بودند، یکباره هدف مقدس جهاد را فراموش نموده برای رسیدن به قدرت انحصاری، به حذف فزیکی گروه‌های رقیب اقدام نمودند.

اقدام به حذف دیگران از صحنه، در حالی صورت می‌گرفت که تجربه حذف دیگران، در قدیم ناکام مانده بود، امیر آهنین افغان؛‌عبد الرحمن خان، برای نابودی برخی اقوام و مذاهب در کشور، اقدام‌های جنون آمیز و خونباری را انجام داده بود اما به حذف و نابودی آنان موفق نشد و تنها دستاوردی که داشت این بود که دیوار وحدت ملی فرو ریخت و تفرقه و نفاق ملی جایش نشست و امیر آتشی که برای دیگران برافروخت و شعله‌ور ساخت، دودش به چشم قبیله حاکم هم رفت، و ما امروز شاهد فقر، عقب ماندگی، و احتیاج همه‌جانبه به بیگانگان هستیم، هرکسی کاسه گدایی در دست گرفته به سمت بیگانگان دست تکدی دراز میکنند، هرچند کاسه گدایی توسط شیطان بزرگ؛ آمریکا و روباه پیر؛ انگلیس کمابیش پر می‌شود و یا در ته کاسه گدایی چند ریال سعودی و یا روپیه پاکستانی و... ریخته می‌شود اما همه میدانیم که بیگانگان یک ریال و روپیه مفت و مجانی به کسی نمی‌دهند، در مقابل هر ریال سعودی که دریافت می‌شود، نفاق و تفرقه ملی تشدید می‌شود و دشمنی و خصومت‌ها افزایش می‌یابد!

بعد از دوره حاکمیت ناموفق مجاهدین ، به ابتکار آمریکا و انگلیس، در پاکستان گروه طالبان به وجود آمد، گرگانی با لباس میش، ریش بلند و عمامه و لنگی سفید ابتدا مردم را امیدوار ساخت که فرشتگان نجات از راه پاکستان رسیدند و به زودی امنیت، عدالت و صلح را در کشور برقرار می‌سازند.

طالبان وقتی بر امور مسلط شدند، زنان را از حقوق مسلم شان، محروم ساخته و خانه نشین کردند، مکاتب را بستند و با خشونت تمام صدای آزادی خواهی مردم را در گلو خفه نمودند و در پی تضعیف و سرکوب اقوام غیر پشتون برآمدند، هزاره‌ها ازبک‌ها و تاجیک‌ها و بقیه اقوام ساکن در کشور ر اسخت تحقیر کرده و تنبیه نمودند، آنان حتی بر پشتون‌های منصف و آزادمنش که اعتقاد به برابری و برادری همگانی داشتند، نیز رحم نکردند.

با طغیان بیش از حد طالبان و اطاعت نکردن از حامیان اصلی؛ آمریکا و انگلیس قهر شان بالا آمد و یک شبه به عمر حاکمیت طالبان با استفاده از نارضایتی عمومی مردم افغانستان، پایان دادند، اما آنان را به کلی نابود نساختند، چون برای ناآرامی کشورهای اسلامی همواره نیاز به طالبان والقاعده و شبیه آنان، را احساس می‌کردند، به صورت پنهان توسط عربستان و پاکستان به تقویت آنان پرداختند و امروز شاهدیم که چه بر سر مردم ما آمده است.

با آمدن حکومت منتخب امید می‌رفت که کشور آرام شده و اقتصاد رونق یابد و فقر و بیکاری کاهش یافته و زندگی در مسیر درست انسانی قرار بگیرد. اما خشونت همچنان باقی است و همه روزه شاهد سر بریدن بیگناهان، انتحار و تخریب زیر ساخت‌ها سرک ها و ‌پل‌ها هستیم، همه مردم خشونت را لمس نموده و از نزدیک تجربه می‌کنند، صدای انفجار بمب‌های انتحاری طالبان قلب‌های کودکان، پیره‌مردان و زنان را هر لحظه می‌لرزانند.

کارکرد پنهان طالبان برای جهان غرب

غربی‌ها ازین موقعیت استفاده نابجای دیگر را نیز می‌کنند، آنان در کشورهای غربی، مواجه با موج اسلام خواهی مردم شان هستند، مردمی که از ابتذال و پوچی گری غربی به ستوه آمده اند و دنبال معنویت هستند، غرب با برجسته نمودن و رسانه‌ی نمودن فعالیت های تروریستی طالبان و القاعده، آنان را به عنوان تصویر زنده اسلام در دنیا به نمایش می‌گذارند، مردم دنیا با دیدن خشونت و سربریدن و جنایات طالبان و امثال طالبان نسبت به اصل دین نیز بدبین می‌شوند، دین اسلام را که دین رحمت و مهربانی است و تنها راه نجات بشریت از گرداب‌های موجود است، را وارونه جلوه داده و آن را مساوی با ترور و وحشت و دهشت می‌نمایانند.

خشونت از منظر علم روانشناسی

البرت بندورا معتقد است که الگوهای ارتباطی associational pattern بیشترین تأثیر را بر الگوگیری می‌گذارند، افرادی که با آن‌ها – به اختیار یا به اجبار- در ارتباط هستیم نوع رفتار قابل مشاهده ما را محدود می‌کنند و به همکین جهت، آن‌دسته رفتارهایی که از آن‌ها الگو می‌گیریم، بهتر می‌آموزیم، برای مثال در جامعه افراد ستیزه‌جو، پرخاشگر و مهاجم، رفتارهای انسان دوستانه محدود است و از این رو فرصت آموختن چنین رفتارهای نیز کمتر است.[1]

کجروی از منظر جامعه شناختی

نظریه بی سازمانی اجتماعی: مرتن معتقد است انحراف ناشی از ناسازگاری بین اهداف و وسایل نیل به آن اهداف است که هر دو ساخته جامعه است. مثلاً جامعه خود ثروت اندوزی را تشویق می‌کند در حالیکه راه‌های دسترسی بدان را محدود می‌کند. در چنین وضعیتی حالت‌های پنج‌گانه جلوه‌گر می‌شود:

همنوائیconformity: پذیرش اهداف فرهنگی و وسایل نهادینه شده.
نوآوری innovation: پذیرش اهداف فرهنگی و انکار وسایل موجود و به جای آن‌ نوآوری در وسایل.(دزدی، رشوه و ...)
مناسک‌گرائی ritualism: پذیرش وسایل و انکار اهداف. مثل پای‌بندی به مقررات خشک بدون توجه به اهداف مورد نظر در قوانین.
انزوا طلبی retreatism: عدم پذیرش اهداف و وسایل نهادینه شده و عدم جایگزینی اهداف و ابزارهای جدید. مثل روی آوردن به مواد مخدر و دوری کردن از جامعه.
شورش rebellion: جایگزین کردن اهداف و وسایل مورد قبول خود به جای اهداف و وسایل مرسوم و متداول در عین حال به گونه‌ای عمل می‌کند که باعث حذف فیزیکی او نشود مثل اعضاء گروه‌ها و احزاب سیاسی تند و رادیکال.

طالبان نه اهداف ملی را قبول دارند و نه ابزار و سایل رسیدن به اهداف را که در جوامع انسانی نهادینه شده است لذا به خشونت و شورش متوسل می‌شوند ولو به قیمت نابودی مردم و تضعیف بنیاد اقتصادی و اجتماعی کشور منجر گردد!

نظریه جرم عقلانی نتلر:

جرم رفتاری است که فرد آن را در آن شرایط یک فرصت طلائی می‌داند و به نوعی آن را در مقابل تعقیب و گریزها، مقرون به صرفه و مغتنم می‌شمارد.

تقاضای مردم از طالبان

جنگ راه حل نیست، خشونت مردم را از شما بیزار می‌کند، به اعتقادات و باورهای دینی مردم آسیب می‌رسد، جنگ های داخلی صدر اسلام که بر حکومت حضرت علی کرم الله وجهه تحمیل شد و جنگ‌های که بر حضرت امام حسن رضی الله عنه تحمیل شد و فاجعه شهادت حضرت امام حسین رضی الله عنه آثار و پیامد ناگوار شان تا ابد بر جهان اسلام باقی بوده و خواهد ماند، شما بر مصیبت مسلمانان اضافه نکنید، زندگی در فضای صلح و امنیت برای همه مردم بهتر است دست از خشونت بردارید و به ظلم و ستم پایان دهید، در غیر این صورت مطمئن باشید که دیگران هم بیکار نمی‌نشینند و دست بسته تسلیم شما نخواهند شد و نتیجه این خواهد بود که این جنگ برای همیشه ادامه خواهد داشت و جنگ طلبان دیگری نیز به صحنه خواهند آمد که روی شما را نیز سفید کرده و کشور را بر باد فنای همیشگی خواهند داد

والسلام علی االذین یستمعون القول فیتبعون احسنه.