منشور وحدت اسلامی - صلح طلبان افغانستان

آنچه از کشتار برهد دیرتر پاید و بیشتر زاید . [نهج البلاغه]

صلح طلبان افغانستان

صفحه اصلی پیام‌رسان پست الکترونیک شناسنامه RSS Atom پارسی بلاگ پارسی یار

منشور وحدت اسلامی

منشور وحدت اسلامی

الحمدلله رب العالمین والصلاة والسلام على سید البشریة وأسوتها محمد النبی الامین وآله الطاهرین و صحبه المیامین ومن تبعهم باحسان الى یوم الدین.
برپایة ایمان به اینکه اسلام، امانتی نزد مسلمانان است و دفاع از حریم و مقدسات آن بر همه واجب است؛ و با ملاحظة تأکید اسلام بر پای‌بندی به همة اموری که به وحدت اسلامی می‌انجامد و روابط برادرانه را بین امت‌ها را استوار می‌سازد و منطق صحیح و زبان گفت¬وگوی سازنده را ترویج می‌نماید و همکاری، همبستگی، همدلی بین مسلمانان و پاسداری از مصالح عالیة اسلام را تحقق می‌بخشد؛ و نظر به ابعاد تهاجم گسترده و ناجوانمردانة استکبار جهانی و صهیونیسم بر فرهنگ، ارزش¬ها، منافع و استقلال امت اسلامی و با تأکید بر ضرورت بسیج همة نیروهای مادی و معنوی در برابر این تجاوزات و دشمنی¬ها:
ما دانشمندان و متفکران امضا کنندة این منشور، پس از آگاهی از گام¬های استواری که علمای مسلمان در گذشته، در مکة مکرمه، تهران، امّان، قاهره و ... برداشته‌اند، بر ایمان و پای‌بندی خود به مبانی، اصول و شیوه‌های زیر تأکید نموده، دیگران را به التزام به آن دعوت می‌کنیم:

مبانی
یکم: اسلام، دین خاتم و تنها راه پیشرفت انسانیت و امانتی نزد مسلمانان است؛ از این‌رو بر مسلمانان است که آن را در همة عرصه‌های زندگی، پیاده کرده به آموزه‌ها و راهنماییهایش جامة عمل پوشانده، از حریم و مقدسات آن دفاع کنند و مصالح عالیه آن را بر تمامی مصلحت‌ها، مقدم بدارند.
دوم: قرآن مجید و سنت شریف نبوی(ص)، دو منبع اساسی قانون¬گذاری اسلام و سایر تعالیم آن بوده و همة مذاهب اسلامی، بر حجیت و حقانیت این دو منبع، اتفاق¬نظر دارند و اعتبار سایر منابع را برگرفته و مستند به این دو می‌دانند.
سوم: ایمان به اصول و ارکان زیر، ملاک مسلمانی افراد است:
الف: ایمان به یگانگی خداوند متعال (توحید)؛
ب: ایمان به نبوت و خاتمیت رسول اکرم(ص) و این¬که سنت آن حضرت، یکی از دو منبع اساسی دین است؛
ج: ایمان به قرآن کریم، مفاهیم و احکام آن، به عنوان منبع اول دین اسلام؛
د: ایمان به معاد؛
ه‍: ایمان به وجوب ارکان پنجگانة اسلام و عدم انکار مسلّمات مورد اتفاق و ضروریات دین .
چهارم: به رسمیت شناختن اصل اجتهاد و آزادی بحث، زیرا اسلام با پذیرش اجتهاد اختلاف دیدگاهها را طبق ضوابط شرعی پذیرفته است؛ از این رو بر مسلمانان است که تنوع اجتهادها را امری طبیعی دانسته و به رأی دیگران احترام بگذارند.
پنجم: وحدت امت اسلامی و پاسداری از مصالح و منافع عمومی مسلمانان، وظیفه‌ای دینی و ضرورتی حیاتی است و برادری اسلامی اساس هر نوع همکاری، تعامل و همبستگی بین مسلمانان به شمار می‌رود.

چشم‌اندازها
ششم: ضرورت دارد علما و اندیشمندان اسلامی موارد زیر را نصب العین خویش قرار دهند:
1- تلاش برای نزدیک ساختن جامعة امروز اسلامی به شرایط و وضعیتی که قرآن مجید ترسیم نموده و پیامبر اکرم(ص) در راه تحقق بخشیدن به آن تلاش به کار بسته است، به منظور گسترش برادری دینی، همکاری وهمیاری و تقوا پیشه‌نمودن و ایستادگی در برابر چالشها، توصیه به حق و صبر و دوری از تفرقه و کشمکش و هر چه باعث سستی و ضعف مسلمانان می‌شود.
2- الگو قرار دادن رفتار ائمة مذاهب اسلامی با یک‌دیگر و گسترش آن در میان پیروان امروز آنان.
3- گسترش فرهنگ همبستگی بین مسلمانان تا جایی که همة آنها، اختلافات فکری بین خود را پذیرفته و آن را نتیجة اجتهاد قانونمند مذاهب بدانند.
هفتم: تقویت، تعمیق و هدایت بیداری اسلامی به‌منظور آشنایی مسلمانان بایکدیگر از رهگذر، تحقق ألفت و برادری دینی برپایة اصول ثابت و مشترک اسلامی.

زمینه‌های تقریب
هشتم: تقریب مذاهب اسلامی همة عرصه‌های زندگی پیروان مذاهب را در برمی‌گیرد و شامل عقاید، فقه، اخلاق، فرهنگ وتاریخ می‌شود.

برنامه‌های عمومی
نهم: علاوه بر آنچه گذشت، برداشتن گامهای زیر هم برای تحقق تقریب مذاهب اسلامی لازم است:

1- ضرورت همکاری کامل در مواردی که مسلمانان برآن اتفاق نظر دارند.
2- بسیج همة نیروهای مادی و معنوی در راه اعتلای کلمة الله و اجرای اسلام به‌عنوان استوارترین راه سعادت.
3- موضع¬گیری هماهنگ و واحد در برابر دشمنان اسلام، به خصوص در مسایلی که مورد اهتمام همة امت اسلامی است، مثل مسئلة افغانستان، عراق و...
4- خودداری مسلمانان از تکفیر ، تفسیق وناسزاگویی به مخالفان مذهبی خود ما به عنوان مسلمانانی که به مشروعیت اجتهاد در چارچوب منابع اسلامی باور داریم، باید لوازم و تبعات این اصل را نیز بپذیریم، هر چند، نظر اجتهادی دیگران، به باور ما خطا باشد. باید داوری خود دربارة اختلافات را از سطح ایمان و کفر، به سطح درست و نادرست، تغییر دهیم. همچنین¬ تکفیر دیگران به خاطر لوازم گفته یا رأی آنان که به گمان ما به انکار اصول دین منجر می‌شود، ولی آنان خود این لوازم را قبول ندارند، جایز نیست.
5- برخورد محترمانه با اختلافات، به عنوان نتیجة پذیرش تعدد اجتهاد در اسلام.
6- وقتی اسلام پیروان خود را به حکمت، موعظه حسنه و دوری از اعمال تحریک‌آمیز در مناسبات خود با سایر ادیان توصیه می‌کند و از مسلمانان می‌خواهد به عقاید باطل غیر مسلمانان، بی‌حرمتی ننمایند، به طریق اولی در مناسبات بین مسلمانان، بر اصل اجتناب از بی‌حرمتی به معتقدات پیروان مذاهب اسلامی و احترام به اهل بیت پاک رسول‌الله(ص) و اصحاب راست¬کردارش تأکید می‌نماید.
7- عدم تحمیل پیروی از مذهبی خاص بر مردم توسط هیئتهای دینی و حکومت¬ها با سوءاستفاده از ضعف و نیاز آنان: باید با احترام به مذاهب اسلامی معتبر، بر اساس اصول یاد شده، پیروان آنها را از تمامی حقوق شهروندی برخوردار ساخت.
8- در مسایل مربوط به احوال شخصیه، پیروان مذاهب اسلامی تابع مقررات مذهب متبوع خود هستند، اما در امور مربوط به نظم عمومی، قوانین جاری کشور متبوع آنان، حاکم خواهد بود.
9- از آن‌جا که قرآن کریم مسلمانان را به اصل گفت¬وگوی منطقی با دیگران به دور از هیاهو و ایجاد رعب و به هدف دستیابی به حقیقت، دعوت کرده است، بنابراین بر مسلمانان واجب است اختلافات خود را از طریق گفت¬وگوی مسالمت‌آمیز و با رعایت آداب منطقی و اخلاقی حل کرده و در این راه با تعیین هیأتهای علما یا مشترک برای حل اختلافات فیمابین گام‌های عملی بردارند و به بعد عملی تقریب و تبلور ارزش¬های آن در زندگی، اهتمام داشته باشند.
10- واگذاشتن بحث و گفت‌وگو در جنبه‌های تاریخی، عقیدتی و فقهی مورد اختلاف بین مسلمانان به متخصصان تا با تکیه بر روح برادری، بی‌طرفی و حقیقت‌جویی انجام شود. از این رو شایسته است مراکزی خاص برای گفت¬وگو در مسایل عقیدتی، فقهی و تاریخی تأسیس گردد.
11- آموزش فقه وحدت اسلامی، آداب اختلاف، گفتگو و مناظره وآشنایی با اجتهاد در فقه، کلام ، تفسیر واحادیث مشترک و مقایسه بین آنها در فضایی از احترام متقابل و عدم خرده‌گیری نسبت به آرای یکدیگر، در مراکز علمی، دانشگاه‌ها و حوزه‌های علوم دینی.
12- احیای مکتب¬های تربیتی پای‌بند به کتاب و سنت، به عنوان وسیله‌ای برای کاهش گرایش‌های مادی افراطی و راه‌حلی جهت پیش‌گیری از فریب‌کاری مسلک¬های نوظهور و ناآگاه نسبت به اصول اسلامی.
13- اهتمام علمای مذاهب به ترویج شیوة اعتدال و میانه‌روی، با به‌کارگیری همة ابزارهای علمی، ملاقات¬ها، سمینارهای علمی- تخصصی و کنفرانس¬های عمومی با استفاده از مؤسسات تقریبی و با هدف تصحیح نگاه به مذاهب اعتقادی، فقهی و تربیتی، به عنوان شیوه‌های گوناگون اجرای اسلام و این¬که اختلاف بین مذاهب، اختلاف تنوع و تکامل است، نه اختلاف تضاد و نیز ضرورت شناخت ویژگی‌ها و امتیازات هر یک از مذاهب و آشنایی با ادبیات آنها.
14- مقابله با مکاتب و گرایش¬های فکری افراطی و تندرو، متعارض با کتاب و سنت. در این راه افراط و تفریط و پذیرش دعوت‌های مختلف جایز نیست و باید ضوابط ذکر شده در بندهای گذشته دربارة شرایط اسلامی بودن گروه¬ها و گرایشات را در نظر داشت.
15- تأکید بر عدم مسئولیت مذاهب اعتقادی، فقهی و تربیتی در برابر اعمال اشتباه افراد منتسب به آنها، مانند: کشتار بی¬گناهان، هتک آبرو ، تکفیر، ناسزاگویی، نابود کردن سرمایه‌ها و ...و ضرورت اتخاذ تصمیماتی برای جلوگیری از اعمالی که شکاف بین مسلمانان را بیشتر کرده و نسبت کفر و گمراهی را متوجه آنان می‌سازد.
و نیز تلاش برای دوری از اعمال و مسایل تحریک کننده و فتنه‌انگیزی که باعث خشم مسلمانان و پراکندگی آنان می‌شود و به پراکندگی امت اسلامی فرا می‌خواند.
16- انحصار صدور فتوا به دانشمندانی که در شناخت کتاب خدا ، سنت پیامبر اکرم(ص) ، فقه و اصول تخصص داشته، توانایی استنباط احکام شرعی از منابع آن را داشته باشند و نیز به موضوعات، اوضاع و احوال مردم و مقتضیات زمان آگاه باشند. و در صدور فتوی و به منظور حل مشکلات اولویتها را مراعات نمایند.